Bộ Nội vụ vừa ban hành hướng dẫn liên quan đến thời gian công tác để tính trợ cấp tinh giản biên chế, trong đó có áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đã có báo cáo và đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn chính sách trong các trường hợp cụ thể liên quan đến tinh giản biên chế. Hai trường hợp cụ thể được đề nghị hướng dẫn là bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo.

Bà Nguyễn Thị Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ văn phòng từ ngày 22/6/2009 của Đảng ủy phường Thống nhất. Sau đó, bà Mai có quyết định cho thôi chức danh văn phòng Đảng ủy phường Thống nhất vào ngày 12/9/2018, với tổng thời gian công tác là 9 năm 3 tháng.

Ngày 8/9/2020, bà Mai ký hợp đồng phụ trách công tác cải cách hành chính phường Đoàn kết. Tuy nhiên, do thực hiện Nghị định số 34 ngày 24/4/2019 của Chính phủ, bà Mai thuộc diện dôi dư và được hỗ trợ kinh phí thôi việc theo Nghị quyết số 16/2021, với thời gian tính hỗ trợ là 1 năm 8 tháng.

Ngày 10/4/2023, bà Mai có quyết định tuyển dụng cán bộ bán chuyên trách Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết. Đến ngày 25/6 vừa qua, bà Mai có quyết định cho thôi giữ nhiệm vụ Tuyên giáo – Dân vận Đảng ủy phường Đoàn kết, với thời gian công tác giai đoạn này là 2 năm 2 tháng.

Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Nội vụ hướng dẫn về việc tính thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đối với bà Mai. Bà Mai có quá trình tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là 3 năm 3 tháng và đã thanh toán chế độ bảo hiểm 1 lần.

Đối với trường hợp của bà Ngôn Thị Thảo, có quyết định tuyển dụng chức danh văn thư lưu trữ xã Ea Wy của UBND xã vào ngày 28/8/2007. Sau đó, bà Thảo có quyết định tạm tuyển dụng công chức xã Ea Wy nên nghỉ chức danh văn thư lưu trữ xã.

Đến năm 2023, bà Thảo thi công chức nhưng không trúng tuyển nên ngày 2/3/2023, bà Thảo có quyết định bố trí Tuyên giáo – Dân vận xã Ea Wy. Tổng thời gian tham gia công tác tại xã này của bà Thảo là 15 năm 3 tháng.

Ngày 10/4/2023, bà Thảo có quyết định tuyển dụng phụ trách Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết, và đến ngày 25/6 vừa qua bà Thảo có quyết định cho thôi nhiệm vụ này. Tổng thời gian tham gia Văn phòng Đảng ủy phường Đoàn kết của bà Thảo là 2 năm 1 tháng.

Bộ Nội vụ cho biết, căn cứ quy định khoản 4, khoản 5, Điều 5 của Nghị định số 154, thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã là tổng thời gian công tác ở chức danh người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thời gian công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc ở các vị trí việc làm khác trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội từ Trung ương đến cấp xã và lực lượng vũ trang nhưng chưa hưởng trợ cấp thôi việc hoặc chưa hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần hoặc chưa hưởng chế độ phục viên, xuất ngũ.

Do đó, đối với trường hợp bà Nguyễn Thị Mai và bà Ngôn Thị Thảo nếu thuộc đối tượng quy định tại Nghị định số 154, Bộ Nội vụ đề nghị Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk căn cứ quy định nêu trên để xác định thời gian công tác để tính trợ cấp cho người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 154.

Nghị định 151 của Chính phủ, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, thể hiện tinh thần “gần dân, sát dân”. Một nội dung trọng tâm của nghị định này là chuyển giao một số thẩm quyền quản lý đất đai về cấp xã. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chia sẻ quan điểm rằng việc giao thẩm quyền cho cấp xã là cần thiết, hợp lý và phù hợp với năng lực thực tiễn của chính quyền cơ sở.

Ông Hòa tin rằng Nghị định 151 cụ thể hóa chủ trương phân quyền, phân cấp đã được quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Việc trao thêm thẩm quyền cho cấp xã, bao gồm quản lý đất đai, là một bước tiến đúng đắn để phát huy tính tự chủ, linh hoạt trong điều hành, đặc biệt là khi các cấp cơ sở đang được củng cố về nhân sự, bộ máy và kinh nghiệm thực tiễn. “Cấp xã hiện nay có đủ năng lực, đủ điều kiện, trình độ để thực hiện các nhiệm vụ rất rõ ràng trong quản lý nhà nước,” ông Hòa khẳng định.

Chính quyền xã không còn là cấp yếu như trước kia; nhiều công việc trước đây của cấp huyện đã và đang được giao cho xã xử lý. Ông Hòa cũng chỉ ra rằng cán bộ lãnh đạo xã hiện nay được điều động từ cấp huyện hoặc tỉnh xuống, phần lớn là những người đã có kinh nghiệm công tác quản lý nhà nước. Hệ thống tổ chức hành chính cấp xã cũng đã được kiện toàn với đầy đủ các bộ phận chuyên môn.

Tuy nhiên, ông Hòa cũng nhấn mạnh rằng quyền lực càng lớn thì trách nhiệm càng cao, đặc biệt trong lĩnh vực phức tạp như đất đai. Sự giám sát, hỗ trợ từ cấp trên là điều kiện bắt buộc để đảm bảo cấp xã thực hiện đúng luật, đúng thẩm quyền và không lạm dụng quyền lực.

Ông đề xuất cần có sự phân cấp rõ ràng và tuân thủ theo các quy định của luật đất đai, luật đấu thầu hiện hành. Cần giới hạn loại dự án, diện tích đất hoặc giá trị mà cấp xã được quyết định. Đồng thời, cần tăng cường giám sát, kiểm tra từ cấp trên và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cấp xã.

Về nguy cơ lạm quyền, ông Hòa không né tránh thực tế này và nhấn mạnh rằng phân quyền là cần thiết nhưng phải song hành với kiểm tra, giám sát để tránh tình trạng lạm quyền, lợi dụng chức vụ để trục lợi.

Ông Hòa cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân quyền đúng mức, đúng người; tăng cường giám sát, kiểm tra; và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ để việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã được thực hiện hiệu quả. Sự phân quyền này không chỉ giúp giảm tải công việc cho cấp trên mà còn giúp chính quyền cơ sở gần dân, sát dân hơn, thực hiện tốt các nhiệm vụ quản lý nhà nước tại địa phương.

UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định 113 về việc công bố danh mục 2.168 thủ tục hành chính thực hiện tiếp nhận và trả kết quả tại bộ phận một cửa cấp TP và phường, xã, đặc khu trên địa bàn TP. Theo đó, thủ tục công nhận Ban quản trị (BQT) nhà chung cư trước đây thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp huyện nay sẽ do UBND cấp xã thực hiện.

Việc này được quy định trong Quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư ban hành kèm theo Thông tư 05/2024 (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 09/2022) của Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Để được công nhận, BQT nhà chung cư cần nộp hồ sơ đề nghị công nhận tại UBND cấp xã nơi có nhà chung cư.

Hồ sơ đề nghị công nhận BQT chung cư gồm có: văn bản đề nghị của chủ đầu tư hoặc BQT được bầu, trong đó nêu rõ tên BQT đã được Hội nghị nhà chung cư thông qua; biên bản họp Hội nghị nhà chung cư về việc bầu BQT; danh sách các thành viên BQT, trong đó nêu chức danh Trưởng ban, Phó ban quản trị; quy chế hoạt động của BQT đã được Hội nghị nhà chung cư thông qua.

Đối với trường hợp bầu lại BQT khi hết nhiệm kỳ, bầu BQT mới do bị miễn nhiệm, bãi nhiệm theo quy định hoặc bầu thay thế thành viên BQT, bầu thay thế Trưởng ban, bầu thay thế Phó ban quản trị không phải là đại diện của chủ đầu tư hoặc do chủ đầu tư không cử đại diện thay thế, hồ sơ cần có thêm bản gốc quyết định công nhận BQT.

Cũng theo quy định, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày có biên bản bầu BQT hoặc thành viên BQT theo quy định, BQT có trách nhiệm nộp trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính hoặc trực tuyến một bộ hồ sơ đề nghị công nhận BQT tại UBND cấp xã nơi có nhà chung cư.

Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ đề nghị của BQT, UBND cấp xã nơi có nhà chung cư kiểm tra hồ sơ và ban hành quyết định công nhận BQT.

Nhiều xã mới thành lập sau sáp nhập đang gặp khó khăn về tình trạng thiếu ôtô công theo định mức. Tại một hội nghị trực tuyến gần đây do Bộ Tài chính tổ chức, các địa phương đã lên tiếng về vấn đề này, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.

Theo ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, mặc dù đã tiến hành rà soát toàn bộ ôtô công, nhưng số lượng xe còn lại ở cấp huyện trước ngày 1/7/2025 không đủ để điều chuyển cho các xã mới thành lập sau sáp nhập. Điều này đặt ra thách thức lớn cho các địa phương trong việc đảm bảo phương tiện phục vụ công tác.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính đã có hướng dẫn cụ thể cho các địa phương. Theo Nghị định số 155/2025/NĐ-CP, UBND cấp tỉnh có thẩm quyền quyết định định mức trang bị ôtô cụ thể cho từng đơn vị hành chính cấp xã. Trước hết, các tỉnh, thành phố cần điều chuyển xe từ cấp huyện còn lại từ trước ngày 1/7/2025 xuống cấp xã theo đúng tiêu chuẩn, định mức.

Trong trường hợp số xe hiện có không đủ, địa phương được quyền điều chuyển từ các cơ quan, đơn vị cấp tỉnh hoặc mua sắm mới để đảm bảo phương tiện phục vụ yêu cầu nhiệm vụ. Bộ Tài chính cũng đã có Công văn số 8400/BTC-QLCS đề nghị các bộ, ngành trung ương rà soát, điều chuyển ô tô không còn sử dụng về cho địa phương.

Tuy nhiên, kết quả báo cáo từ các bộ cho thấy phần lớn xe dôi dư là xe cũ, không đủ điều kiện vận hành hoặc không phù hợp với nhu cầu thực tế. Do đó, địa phương phải chủ động mua sắm mới để kịp thời trang bị phương tiện cho các xã.

Để hỗ trợ triển khai, Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác liên ngành làm việc với tất cả các địa phương. Đồng thời, ban hành Công văn số 11120/BTC-QLCS thống nhất biểu mẫu báo cáo, giúp các địa phương tổng hợp, theo dõi tình hình xử lý tài sản công thuận tiện hơn. Hiện Bộ đang hoàn thiện chức năng trên phần mềm quản lý để hỗ trợ địa phương báo cáo nhanh và đầy đủ.

Các địa phương cần tích cực triển khai và thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Tài chính để đảm bảo ôtô công cho các xã mới thành lập sau sáp nhập, phục vụ hiệu quả cho hoạt động công tác tại cơ sở.

Bộ Nội vụ vừa công bố thông tin quan trọng liên quan đến biên chế viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập tại cấp xã, qua cuốn ‘Cẩm nang tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cấp xã’. Thông tin này đã thu hút sự quan tâm rộng rãi từ công chúng, đặc biệt là về biên chế của chính quyền địa phương cấp xã.

Theo đó, số lượng biên chế cán bộ, công chức hiện có tại cấp huyện và cấp xã sẽ được giữ nguyên để bố trí làm việc tại cấp xã. Cùng với đó, việc rà soát và tinh giản biên chế sẽ được tiến hành với mục tiêu cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời hạn 5 năm.

Về khung biên chế, dự kiến đối với một chính quyền cấp xã sẽ khoảng 32 biên chế, không bao gồm khối đảng, đoàn thể và biên chế của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã. Đối với biên chế viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ Nội vụ hướng dẫn các địa phương bố trí chỉ tiêu biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách trong tổng số biên chế được cấp có thẩm quyền giao.

Mục tiêu là thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức. Hơn nữa, đẩy mạnh tự chủ đối với đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực phù hợp với điều kiện và đặc điểm của từng địa bàn.

Bộ Nội vụ cũng được giao nhiệm vụ xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập. Điều này nhằm giải quyết các khó khăn, vướng mắc khi vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Thông tin này có ý nghĩa quan trọng trong việc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương cấp xã, đặc biệt trong bối cảnh đang thực hiện việc tinh giản biên chế và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng tham khảo các nguồn tin cậy khác và các văn bản pháp luật liên quan.