Trung Quốc đã chính thức ngừng cấp phép cho các khoản đầu tư ra nước ngoài của các công ty muốn thành lập hoặc mở rộng hoạt động tại Mỹ. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang leo thang.

Những người nắm rõ vấn đề cho biết chính quyền địa phương Trung Quốc và Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC), cơ quan hoạch định kinh tế nhà nước, đã ngừng cấp phép cho các khoản đầu tư như vậy kể từ tháng 4. Trước đó, đầu tư ra nước ngoài của Trung Quốc đã bị hạn chế do lo ngại về dòng vốn chảy ra nước ngoài và các lĩnh vực mà nước này coi là nhạy cảm.

Động thái hạn chế mới nhất này diễn ra vào thời điểm quan hệ giữa hai nước đang căng thẳng do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt các mức thuế quan mạnh tay để đưa hoạt động sản xuất trở lại các bang. Các công ty có vốn đầu tư ra nước ngoài dưới 300 triệu USD được yêu cầu nộp hồ sơ lên chính quyền địa phương và thường không phải xin phê duyệt cấp quốc gia.

Các nguồn tin cho biết hiện vẫn chưa rõ các hạn chế đối với đầu tư doanh nghiệp, bao gồm cả đầu tư mới hoặc mua lại, vào Mỹ sẽ kéo dài bao lâu. Các công ty có dự án đầu tư ra nước ngoài có giá trị trên 300 triệu USD phải nộp hồ sơ xin phê duyệt từ NDRC, Bộ Thương mại và Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước.

Một số dự án sản xuất đang được triển khai tại Mỹ đã bị tạm dừng. Hạn chế mới nhất được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 4 công bố áp mức thuế lên tới 145% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, gây ra căng thẳng thương mại giữa hai nước, làm đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các quan chức thương mại Trung Quốc và Mỹ đã gặp nhau đầu tuần này trong vòng đàm phán thứ ba tại Stockholm (Thụy Điển). Hai bên đã nhất trí tiếp tục đàm phán về việc gia hạn thỏa thuận tạm ngừng áp đặt thuế quan nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại trước thời hạn chót vào ngày 12/8 tới.

Các nhà đầu tư Trung Quốc đã rút khỏi Mỹ trong những năm gần đây do quan hệ song phương căng thẳng và sự giám sát ngày càng tăng của Mỹ đối với các công ty Trung Quốc ở cấp bang và liên bang. Ông Armand Meyer, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại nhóm Dịch vụ Dữ liệu Trung Quốc của Rhodium Group, cho biết mặc dù các hạn chế này thể hiện sự leo thang trong xung đột thương mại giữa hai chính phủ, nhưng chúng khó có thể ảnh hưởng đến đầu tư nước ngoài tại Mỹ.

Thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc đã khuyến khích các nhà sản xuất chuyển sản xuất sang các nước châu Á khác. Thế nhưng với chính sách thuế quan toàn diện của Mỹ đối với hầu hết đối tác thương mại, các công ty Trung Quốc đang có động lực chuyển dịch vào nội địa.

Các cuộc đàm phán thương mại song phương giữa Mỹ và Nhật Bản vẫn đang tiếp diễn, với mục tiêu đạt được một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên. Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Scott Bessent, nhấn mạnh rằng một thỏa thuận tốt và toàn diện quan trọng hơn một thỏa thuận vội vàng. Trong các cuộc thảo luận gần đây tại Tokyo với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa, cả hai bên đã bày tỏ mong muốn tiếp tục các cuộc đàm phán chính thức trong tương lai.

Nhật Bản là một trong những quốc gia đầu tiên chính thức khởi động đàm phán với Mỹ, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với tiến trình đàm phán với Tokyo, cho rằng Nhật Bản là một đối tác khó khăn và không đồng ý mua gạo Mỹ. Điều này đã gây ra không ít khó khăn cho mối quan hệ thương mại giữa hai nước.

Gần đây, ông Trump đã gửi thư báo thuế đến các đối tác thương mại chưa đạt thỏa thuận với Mỹ, bao gồm Nhật Bản. Theo đó, toàn bộ hàng hóa từ Nhật Bản sang Mỹ sẽ chịu thuế nhập khẩu 25%, bắt đầu từ ngày 1/8. Mức thuế này cao hơn so với mức công bố trước đó là 24%. Việc áp thuế nhập khẩu này đã ảnh hưởng không nhỏ đến xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ.

Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản, nhưng xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ đã giảm tháng thứ hai liên tiếp do ảnh hưởng của thuế nhập khẩu. Kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ giảm 11,4% trong tháng 6 so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất kể từ đầu năm 2021. Điều này cho thấy rằng cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản đang gây ra những tác động tiêu cực đến nền kinh tế của cả hai bên.

Thủ tướng Ishiba và Bộ trưởng Akazawa đều bày tỏ mong muốn duy trì đối thoại mang tính xây dựng để đạt được thỏa thuận thương mại có lợi cho cả hai bên. Họ tin rằng, thông qua các cuộc đàm phán chân thành và cởi mở, hai nước có thể tìm ra giải pháp cho các vấn đề tồn tại và xây dựng mối quan hệ thương mại công bằng và cùng có lợi.

Trước những thách thức và cơ hội trong quá trình đàm phán thương mại, cả Mỹ và Nhật Bản đều cần phải có những nhượng bộ và sáng tạo để đạt được thỏa thuận. Việc đạt được thỏa thuận thương mại song phương sẽ không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cả hai bên mà còn góp phần củng cố mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Mỹ và Nhật Bản.

Trong bối cảnh hiện nay, cộng đồng quốc tế đang chờ đợi kết quả của các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Nhật Bản. Một thỏa thuận thương mại toàn diện và công bằng sẽ gửi đi một tín hiệu tích cực về việc ủng hộ tự do hóa thương mại và đầu tư, đồng thời giúp duy trì sự ổn định và tăng trưởng của kinh tế toàn cầu.