Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những biến động lớn, các quốc gia đang tìm kiếm giải pháp thay thế cho hạ tầng công nghệ phương Tây. Sự chú ý đặc biệt của các chính quyền toàn cầu đối với các cuộc xung đột tại Ukraine và Trung Đông đã cho thấy tầm quan trọng của công nghệ và chiến tactic trong các cuộc chiến tranh hiện đại.

Các cuộc xung đột này không chỉ liên quan đến vũ khí mà còn cả công nghệ và chiến thuật. Mới đây, cuộc tấn công của Israel vào Iran, với sự hỗ trợ của Mỹ, đã cho thấy các phương thức triển khai thiết bị bay không người lái và hoạt động xâm nhập mới. Tuy nhiên, nó cũng phơi bày những điểm yếu công nghệ nghiêm trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực định vị vệ tinh toàn cầu GPS.

Trong 12 ngày diễn ra xung đột, Iran và các tàu hoạt động tại khu vực vùng Vịnh liên tục gặp tình trạng nhiễu loạn tín hiệu định vị vệ tinh toàn cầu GPS. Tình trạng này đã khiến giới chức Iran lo ngại và chính phủ nước này đã bắt đầu tìm kiếm giải pháp thay thế. Iran đang xem xét chuyển sang sử dụng hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc, còn gọi là Bắc Đẩu.

Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Iran, ông Ehsan Chitsaz, cho biết chính phủ đang lên kế hoạch chuyển đổi các lĩnh vực vận tải, nông nghiệp và internet sang sử dụng hệ thống định vị của Trung Quốc. Đây không chỉ là một động thái mang tính đối phó tình thế, mà còn là biểu hiện rõ ràng của một sự chuyển dịch chiến lược sâu rộng trên toàn cầu.

Phương Tây, đặc biệt là Mỹ, đã nắm thế thống trị hạ tầng công nghệ thế giới trong hàng thập kỷ. Tuy nhiên, sự lệ thuộc này có thể nhanh chóng trở thành điểm yếu. Kể từ năm 2013, các vụ rò rỉ thông tin và điều tra báo chí đã cho thấy nhiều công nghệ phương Tây bị lạm dụng cho các hoạt động giám sát và thu thập dữ liệu trên quy mô toàn cầu.

Điều này khiến nhiều chính phủ lo ngại và tìm kiếm giải pháp thay thế. Việc Iran cân nhắc chuyển sang Bắc Đẩu gửi đi một thông điệp rõ ràng: Kỷ nguyên của sự phụ thuộc vào hạ tầng công nghệ do Mỹ kiểm soát đang dần kết thúc. Các quốc gia không còn muốn phó thác năng lực quốc phòng và chủ quyền số của mình cho mạng lưới vệ tinh do Mỹ điều hành.

Sự chuyển dịch này cũng thúc đẩy sự ra đời của hàng loạt hệ thống định vị quốc gia và khu vực như Galileo của châu Âu hay GLONASS của Nga. Tất cả đều nhằm giành lại phần nào quyền kiểm soát chủ quyền và thị phần trên thị trường định vị toàn cầu.

Iran không phải là quốc gia duy nhất gặp phải vấn đề về bảo mật. Israel đã ám sát thành công nhiều nhà khoa học hạt nhân và chỉ huy cấp cao trong lực lượng an ninh, quân đội Iran. Việc đối phương có thể xác định chính xác vị trí của các mục tiêu làm dấy lên lo ngại rằng hệ thống viễn thông nội địa đã bị xâm nhập.

Chính quyền Iran đã kêu gọi người dân ngừng sử dụng ứng dụng nhắn tin WhatsApp và xóa nó khỏi điện thoại. Iran cáo buộc nền tảng này thu thập dữ liệu người dùng để chuyển cho Israel. Nhiều chuyên gia an ninh mạng từ lâu đã đặt dấu hỏi về tính bảo mật của WhatsApp.

Hạ viện Mỹ cũng đã thông qua lệnh cấm sử dụng WhatsApp trên thiết bị công vụ. Với Iran và nhiều quốc gia khác, thông điệp đã rõ. Các nền tảng phương Tây không còn đơn thuần là công cụ giao tiếp. Thay vì thế, chúng là vũ khí trong một cuộc chiến tình báo kỹ thuật số.

Tehran từ lâu đã phát triển một hệ thống mạng kết nối nội địa – mang tên Mạng Thông tin Quốc gia – cho phép nhà nước kiểm soát sâu hơn việc sử dụng Internet. Trong thời gian tới, quá trình này có khả năng sẽ được mở rộng. Iran đang củng cố vị thế trong một trục ảnh hưởng mới – thách thức trực tiếp sự thống trị của phương Tây.

Sự hợp tác giữa Iran và Trung Quốc không dừng ở mức giao dịch đơn thuần, mà cho thấy sự kết nối chiến lược nhằm đảm bảo quyền tự chủ số thực sự. Đặt trong bối cảnh sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc, bước đi này của Iran càng mang ý nghĩa chiến lược.

Iran đang trở thành đối tác ngày càng quan trọng trong sáng kiến này. Những gì đang diễn ra là sự hình thành của một khối công nghệ mới – nơi cơ sở hạ tầng kỹ thuật số gắn chặt với tinh thần phản kháng chính trị. Các quốc gia mệt mỏi với sự áp đặt, tiêu chuẩn kép và bá quyền số từ phương Tây đã tìm thấy lợi ích chiến lược từ một sự ảnh hưởng mới.

Sự chuyển dịch nhanh chóng này là dấu hiệu báo trước cho một cuộc ‘chiến tranh lạnh công nghệ’ – cuộc đối đầu âm ỉ trong đó các quốc gia sẽ lựa chọn hạ tầng thiết yếu như định vị, truyền thông, dữ liệu hay thanh toán không còn dựa trên công nghệ ưu việt, mà dựa vào lòng tin chính trị và nhận thức về an ninh.

Khi ngày càng nhiều quốc gia làm theo, lợi thế công nghệ phương Tây sẽ dần bị thu hẹp, kéo theo sự thay đổi toàn diện trong cán cân quyền lực toàn cầu.

Ngày 20/7, Cơ quan cứu trợ người tị nạn Palestine của Liên Hợp Quốc (UNRWA) đã phát cảnh báo nghiêm trọng về tình hình nhân đạo tại Gaza, nơi khoảng 1 triệu trẻ em đang phải đối mặt với nguy cơ chết đói. UNRWA đã lên án mạnh mẽ việc Israel phong tỏa viện trợ nhân đạo, dẫn đến tình trạng thiếu đói nghiêm trọng và kêu gọi chấm dứt ngay lập tức lệnh phong tỏa này.

Việc tiếp cận viện trợ thiết yếu như thực phẩm và vật tư y tế đang bị cản trở nghiêm trọng, làm trầm trọng thêm tình hình sức khỏe của người dân, đặc biệt là trẻ em. Theo thông tin từ UNRWA, cơ quan này đã tiến hành sàng lọc sức khỏe cho hơn 242.000 trẻ em tại các phòng khám và cơ sở y tế trên khắp dải Gaza. Kết quả cho thấy 10% trẻ em bị suy dinh dưỡng, trong đó hơn một nửa là trẻ em dưới 5 tuổi.

Tình trạng suy dinh dưỡng đang gia tăng đáng kể, cùng với việc các bệnh viện tại Gaza tiếp nhận nhiều trường hợp người dân bị ngất xỉu do đói. Một báo cáo gần đây của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) cho biết, trung bình 112 trẻ em được nhập viện mỗi ngày tại Gaza để điều trị tình trạng suy dinh dưỡng cấp tính và suy kiệt nghiêm trọng.

Thống kê từ tháng 6/2025 cho thấy, ít nhất 620 người, trong đó có 70 trẻ em, đã tử vong do đói. Bộ Y tế Palestine cũng đã xác nhận 2 trường hợp tử vong trong vòng 24 giờ qua tại Gaza do suy dinh dưỡng nghiêm trọng, bao gồm 1 bé gái 4 tuổi và 1 trẻ sơ sinh 3 tháng tuổi.

Bộ Y tế Palestine cảnh báo về tình trạng suy dinh dưỡng lan rộng trên diện rộng, trong bối cảnh hệ thống chăm sóc sức khỏe gần như đã sụp đổ hoàn toàn. UNRWA và các tổ chức nhân đạo khác đang kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ khẩn cấp để giải quyết tình hình nhân đạo nghiêm trọng tại Gaza.

Để biết thêm thông tin về tình hình tại Gaza, vui lòng truy cập trang web của UNRWA hoặc trang web của UNICEF để cập nhật thông tin mới nhất.

Chúng tôi luôn đặt mục tiêu duy trì các tiêu chuẩn đạo đức cao nhất trong mọi hoạt động báo chí và đưa tin một cách trung thực, minh bạch. Để củng cố sự tin tưởng của độc giả, chúng tôi muốn giải thích rõ về các mối quan hệ lợi ích tiềm năng có thể phát sinh trong quá trình làm việc của chúng tôi.

Có thể một số nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp mà chúng tôi giới thiệu trong các bài viết có mối liên hệ với các công ty khác, bao gồm cả những đối thủ cạnh tranh hoặc các doanh nghiệp mà chúng tôi từng đưa tin. Mặc dù vậy, chúng tôi muốn khẳng định một cách rõ ràng rằng những mối quan hệ này sẽ không ảnh hưởng đến tính chính xác hoặc tính khách quan của các báo cáo, tin tức mà chúng tôi cung cấp.

Chúng tôi cam kết cung cấp cho độc giả những tin tức và thông tin chính xác, không thiên vị, dựa trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng và sự đánh giá khách quan. Sự độc lập và minh bạch trong quá trình đưa tin của chúng tôi là tối quan trọng, giúp duy trì sự tin tưởng và ủng hộ từ phía độc giả.

Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì và phát huy các đạo đức và nguyên tắc nghề nghiệp trong mọi hoạt động. Sự cam kết này không chỉ thể hiện qua lời nói mà còn được thể hiện qua hành động cụ thể, nhằm đảm bảo rằng mọi thông tin chúng tôi cung cấp đều đáng tin cậy và hữu ích.

Cảm ơn sự tin tưởng và ủng hộ của bạn dành cho chúng tôi. Hiện tại, trang web của chúng tôi đang trong quá trình nâng cấp để mang lại trải nghiệm tốt hơn cho độc giả. Nếu gặp bất kỳ sự cố nào trong quá trình truy cập hoặc sử dụng trang web, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi tại địa chỉ [email protected] để được hỗ trợ kịp thời.

Thị trường xe điện tại Israel đang trên đà phát triển mạnh mẽ với bước tiến nhảy vọt trong lĩnh vực sạc nhanh. Công nghệ mới cho phép sạc đầy pin xe điện chỉ trong 5 phút đang được chuẩn bị để triển khai rộng rãi.

Trong thời gian tới, việc sạc xe điện tại Israel sẽ nhanh gấp 3 đến 4 lần so với hiện nay, khi thế hệ trạm sạc mới hỗ trợ tốc độ sạc lý thuyết lên tới một megawatt hoặc hơn. Điều này giúp giảm thời gian sạc gần đầy những bộ pin lớn xuống còn khoảng năm phút, tương đương thời gian đổ xăng cho một xe thông thường tại cây xăng. Loại sạc này cũng có khả năng phân chia công suất sạc siêu nhanh cho nhiều xe cùng lúc, khắc phục tình trạng giảm hiệu suất sạc khi nhiều xe kết nối cùng một trạm.

Công nghệ này dự kiến sẽ được triển khai rộng rãi tại Israel vào năm sau, khi các nhà sản xuất như BYD và những hãng khác bắt đầu cập bến thị trường với những mẫu xe tương thích. Tuy nhiên, chi phí đầu tư và lắp đặt các trạm sạc này vẫn còn rất cao, lên đến hàng chục nghìn USD mỗi trạm.

Công nghệ sạc siêu nhanh này sẽ mang lại lợi ích chủ yếu cho phân khúc xe tải và xe logistics, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện ở lĩnh vực vận tải hàng hóa. Tại Israel, một số nhà cung cấp trạm sạc lớn đang triển khai thí điểm trạm sạc siêu nhanh, với khả năng sạc đồng thời hai xe tải hoặc xe thương mại.

Những trạm sạc tương tự dự kiến sẽ được triển khai thương mại tại Israel vào quý IV/2025. Hãng Tesla cũng đang tiến hành đánh giá khả năng triển khai thế hệ trạm Supercharger V4 mới tại Israel, với tốc độ sạc lý thuyết lên đến 500 kilowatt.

Công ty khởi nghiệp về trí tuệ nhân tạo (AI) của Israel, Decart, vừa giới thiệu hệ thống Mirage, được cho là mô hình chuyển đổi video theo thời gian thực đầu tiên trên thế giới. Hệ thống này có khả năng chuyển đổi các luồng video trực tiếp sang nhiều phong cách hình ảnh khác nhau trong khi vẫn giữ nguyên chuyển động, cấu trúc và tốc độ khung hình.

Đây là một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực sản xuất và điều chỉnh video theo thời gian thực. Khác với các công cụ tạo ảnh và video AI trước đây thường gặp lỗi hình ảnh, Mirage tạo từng khung hình video theo trình tự, dựa vào khung hình trước đó và một đoạn văn bản ngắn mô tả phong cách mong muốn.

Phương pháp tự hồi tiếp này giúp đảm bảo tính nhất quán về chuyển động và sự ổn định về mặt hình ảnh. Theo Decart, Mirage có thể xử lý 20 khung hình/giây ở độ phân giải trang mạng tiêu chuẩn, với độ trễ chỉ khoảng 100 mili giây cho mỗi khung hình.

Công ty cũng cho biết sẽ mở rộng hỗ trợ cho độ phân giải Full HD và 4K khi hiệu suất hệ thống được cải thiện. Decart được thành lập vào năm 2023 và đã huy động được 53 triệu USD từ các quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu.

Hiện tại, công ty có hơn 50 nhân viên và đang phát triển mạnh trong lĩnh vực AI. Việc giới thiệu hệ thống Mirage đánh dấu một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của Decart và mở ra nhiều cơ hội ứng dụng trong lĩnh vực sản xuất và chỉnh sửa video.

Người dùng có thể tìm hiểu thêm về công nghệ của Decart tại trang web chính thức của công ty. Thông tin chi tiết về hệ thống Mirage cũng có thể được tìm thấy trong bài nghiên cứu được công bố trên arXiv.