Chính phủ vừa ban hành Nghị định 213/2025/NĐ-CP, quy định chế độ, chính sách đối với cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15/9/2025 và thay thế Nghị định số 04/CP ngày 16/1/1995 của Chính phủ ban hành Quy chế bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Nghị định quy định rõ chế độ phụ cấp đối với lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Đối tượng được hưởng phụ cấp gồm lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự Nhóm đặc biệt; lực lượng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Sở chỉ huy Bộ Quốc phòng; lực lượng chuyên trách thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ các công trình quốc phòng Nhóm I loại A không niêm cất, lấp phủ. Các đối tượng trên được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc 0,2. Riêng đối tượng thuộc lực lượng quy định tại điểm a, c làm nhiệm vụ bảo quản công trình quốc phòng thì được hưởng phụ cấp đặc thù quân sự 10%.

Nghị định cũng quy định chế độ trợ cấp ngày công lao động, tiền ăn đối với cá nhân được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự. Trường hợp huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự gồm: Huy động khắc phục sự cố thiên tai, hỏa hoạn; huy động xử lý tình huống về an ninh, trật tự ảnh hưởng đến an toàn, bí mật của công trình quốc phòng và khu quân sự. Mức trợ cấp ngày công lao động bằng mức trợ cấp đối với dân quân biển làm nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ hải đảo, vùng biển. Mức tiền ăn bằng tiền ăn cơ bản của hạ sĩ quan, binh sĩ bộ binh đang tại ngũ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp hoặc được huy động tham gia bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự có thành tích thì được khen thưởng theo quy định của pháp luật về thi đua, khen thưởng. Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định về bồi thường thiệt hại về tài sản đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân phối hợp hoặc được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự.

Người được huy động tham gia hoạt động quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương, bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ được hưởng các chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật. Người đang tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương, bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được hưởng các quyền lợi theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Người không tham gia bảo hiểm y tế bị ốm đau, bị tai nạn, bị thương khi thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự được thanh toán toàn bộ chi phí khám bệnh, chữa bệnh.

Người không tham gia bảo hiểm xã hội mà bị tai nạn làm suy giảm khả năng lao động theo kết luận của Hội đồng giám định y khoa thì được xét trợ cấp tùy theo mức độ suy giảm khả năng lao động; nếu bị tử vong thì thân nhân được hưởng trợ cấp tiền tuất, tiền mai táng phí. Người bị thương hoặc bị tử vong khi thực hiện nhiệm vụ thì được xem xét hưởng chế độ, chính sách như thương binh hoặc được xem xét để công nhận là liệt sĩ và hưởng các quyền khác theo quy định của pháp luật.

Chính phủ đang hoàn thiện dự thảo nghị định mới về chính sách tiền lương và phụ cấp cho nhà giáo, với nhiều điểm mới và đột phá nhằm nâng cao đời sống và thu nhập cho đội ngũ giáo viên. Theo đó, nhà giáo sẽ được hưởng lương cao nhất trong hệ thống thang, bảng lương hành chính sự nghiệp, thể hiện sự quan tâm và đánh giá cao của xã hội đối với nghề giáo.

Dự thảo nghị định quy định cụ thể về việc trả lương cho nhà giáo, trong đó nêu rõ rằng việc trả lương phải gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ của nhà giáo và nguồn trả lương của cơ sở giáo dục. Nhà giáo được bổ nhiệm chức danh nào sẽ được xếp lương và hưởng hệ số lương đặc thù áp dụng đối với chức danh đó. Điều này nhằm đảm bảo công bằng và minh bạch trong việc trả lương cho nhà giáo.

Về phụ cấp, dự thảo đề xuất tăng phụ cấp cho giáo viên mầm non và quy định cụ thể về phụ cấp thâm niên, phụ cấp ưu đãi nghề. Dự thảo cũng đề xuất nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực và nhân văn góp phần nâng cao đời sống, sức khỏe và điều kiện làm việc của đội ngũ nhà giáo, đặc biệt là giáo viên ở vùng khó khăn. Một số chính sách nổi bật bao gồm hỗ trợ nhà ở công vụ, thuê nhà ở, hỗ trợ giáo viên dạy lớp ghép, trẻ dân tộc thiểu số…

Đánh giá về dự thảo nghị định, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng đây là một bước tiến rất đáng ghi nhận trong việc cụ thể hóa chủ trương ‘nhà giáo được hưởng lương cao nhất trong hệ thống thang, bảng lương hành chính sự nghiệp’. Tuy nhiên, bà Nga cũng đề nghị cần tiếp tục cải thiện mức lương cơ sở, hoặc tăng hệ số đặc thù cho nhóm nhà giáo ở bậc học thấp để đảm bảo sự công bằng và hợp lý.

Đại biểu Trần Khánh Thu cũng đề nghị quá trình xây dựng dự thảo nghị định cần rà soát đánh giá việc xác định tiền lương nhà giáo theo cách xác định lương của nghị quyết 27 về cải cách chính sách tiền lương với cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo phù hợp. Đồng thời, quy định cụ thể, xác định rõ nguồn kinh phí do ngân sách nhà nước đảm bảo để chi trả tiền lương cho nhà giáo hằng năm.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục – Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng lương giáo viên chưa đủ sống dẫn đến tình trạng dạy thêm và học thêm. Ông cũng đề xuất cần có giải pháp rất tổng thể để giải quyết vấn đề này, bao gồm cả việc nâng cao chất lượng đào tạo, tăng cường hỗ trợ cho nhà giáo và cải thiện điều kiện làm việc.

Các chuyên gia và nhà quản lý giáo dục cũng đánh giá cao dự thảo nghị định, cho rằng nó sẽ giúp cải thiện đáng kể đời sống và thu nhập cho đội ngũ nhà giáo, tạo động lực mạnh mẽ để nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo. Việc hoàn thiện dự thảo nghị định này là một bước quan trọng trong việc hiện thực hóa chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong đó có việc nâng cao地位 và thu nhập của nhà giáo.

Để biết thêm thông tin về dự thảo nghị định, vui lòng truy cập trang web của Chính phủ hoặc trang web của Bộ Giáo dục và Đào tạo để cập nhật thông tin mới nhất.

Thực trạng hiện nay cho thấy, chế độ đãi ngộ dành cho đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và cô đỡ thôn bản vẫn chưa thực sự tương xứng với khối lượng công việc và trách nhiệm mà họ đảm nhiệm. Đây là lực lượng được xem như ‘cánh tay nối dài’ quan trọng của ngành y tế, đóng vai trò then chốt trong việc phổ biến kiến thức, giáo dục sức khỏe và đảm bảo người dân ở vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ chăm sóc y tế cơ bản.

Đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và cô đỡ thôn bản đã góp phần không nhỏ vào các chương trình y tế cộng đồng, giúp ngành y tế đạt được những thành tựu quan trọng như nâng cao sức khỏe cộng đồng, giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng, tăng tỷ lệ tiêm chủng mở rộng và phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Trong những năm qua, họ đã triển khai hiệu quả các chương trình mục tiêu y tế dân số như phòng chống dịch bệnh, suy dinh dưỡng trẻ em, tiêm chủng mở rộng, công tác dân số và kế hoạch hóa gia đình.

Tuy nhiên, mặc dù đảm đương nhiều nhiệm vụ quan trọng trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, mức phụ cấp dành cho nhân viên y tế thôn bản hiện nay vẫn còn rất thấp. Mức phụ cấp hàng tháng chỉ dao động từ 0,3 đến 0,5 lần mức lương cơ sở, tùy thuộc vào khu vực. Điều này đã dẫn đến tình trạng nhiều nhân viên y tế thôn bản được đào tạo xin thôi việc hoặc không còn nhiệt huyết với công việc.

Bên cạnh đó, những quy định mới về trình độ chuyên môn cũng đang đặt ra nhiều thách thức, ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của mạng lưới y tế cộng đồng. Thông tư 27/2023/TT-BYT của Bộ Y tế quy định nhân viên y tế thôn bản, cô đỡ thôn bản phải có trình độ chuyên môn từ trung cấp trở lên. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều người chưa qua đào tạo sẽ không đáp ứng tiêu chuẩn mới.

Để giải quyết những vấn đề này, cần có những điều chỉnh căn bản trong chính sách. Việc tăng mức phụ cấp hàng tháng, áp dụng chế độ phụ cấp công bằng, tổ chức lại việc quản lý và đầu tư vào đào tạo là những giải pháp quan trọng. Việc duy trì và phát triển mạng lưới cán bộ y tế thôn bản là vô cùng cần thiết để đảm bảo mọi người dân, dù ở bất cứ đâu, đều có quyền được chăm sóc sức khỏe một cách tốt nhất.

Trước mắt, cần nâng cao mức phụ cấp hàng tháng để đảm bảo tính ổn định của đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và phù hợp với thực tiễn về mức sống hiện nay. Ngoài ra, cần có cơ chế áp dụng chi trả phụ cấp đối với nhân viên y tế tại các tổ dân phố thuộc các phường, thị trấn để đảm bảo sự công bằng, hợp lý trong hoạt động của mạng lưới y tế thôn bản, khu phố trên cả khu vực nông thôn và đô thị.

Cùng với đó, cần tổ chức lại việc quản lý đội ngũ nhân viên y tế thôn bản theo hướng chính quy và khoa học hơn. Việc đầu tư vào đào tạo cũng là một yếu tố quan trọng, cần quan tâm bố trí kinh phí, hỗ trợ công tác đào tạo mới và đào tạo liên tục để đáp ứng kịp thời nhu cầu nhân lực, tạo điều kiện cho nhân viên y tế thôn bản được học tập nâng cao trình độ chuyên môn, cập nhật kiến thức mới và học hỏi kinh nghiệm.