Thị trường nông sản Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức và biến động lớn. Một nhóm phóng viên từ Tiền Phong đã tiến hành khảo sát thực tế tại Chợ Đầu mối Nông sản Thủ Đức, thành phố Thủ Đức, TPHCM. Tại đây, họ đã ghi nhận được nhiều hình ảnh người dân nhặt rau củ phế phẩm về để chăn nuôi. Điều đáng nói là cũng có không ít người của các sạp hàng trong chợ tham gia nhặt những thực phẩm rác này và sau đó bán lại.
Song song với tình trạng trên, nhiều loại trái cây trong nước đã giảm giá rất sâu ngay từ đầu vụ và tỏ ra lép vế so với trái cây ngoại nhập đang tràn ngập thị trường. Hàng loạt trái cây xuất khẩu của Việt Nam cũng ghi nhận mức giảm giá mạnh trong tháng qua. Đáng chú ý, những mặt hàng xuất khẩu đi Trung Quốc bị siết chặt đã chịu ảnh hưởng lớn. Theo số liệu mới nhất, xuất khẩu rau quả 11 tháng đầu năm 2019 của Việt Nam ước đạt 3,5 tỷ USD, giảm 0,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một số mặt hàng cụ thể như chanh đã tăng vọt sau khi nhiều hộ dân quyết định chặt cây chanh làm củi do giá xuống quá thấp. Ngược lại, giá cam giảm ngay từ đầu vụ, gây khó khăn cho người trồng. Nhìn sang thị trường Trung Quốc, giá lợn hơi bình quân đang cao hơn Việt Nam khoảng 20.000 đồng/kg và dự báo tiếp tục tăng. Nhu cầu nhập thịt lợn của Trung Quốc sẽ lớn hơn và đây là cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này.
Thế nhưng, thương lái Trung Quốc bất ngờ dừng thu mua, giá mít Thái của Việt Nam đã giảm sốc, bình quân giảm tới 35.000 đồng/kg so với cách đây hai tháng. Điều này cho thấy sự biến động lớn và không thể đoán định của thị trường xuất khẩu nông sản. Thêm vào đó, nguy cơ ‘sập’ thị trường nông sản vì cỏ kế đồng cũng là một thách thức lớn mà ngành nông nghiệp đang phải đối mặt. Cục Bảo vệ thực vật đã khẳng định, loại cỏ dại này là đối tượng kiểm dịch thực vật của Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Nếu loại cỏ này xâm hại vào nước ta, sẽ gây tổn hại rất lớn đến sản xuất nông nghiệp, môi trường và thậm chí có thể đánh sập các thị trường xuất khẩu nông sản của Việt Nam.
Trước tình hình này, việc tìm kiếm giải pháp để ổn định thị trường nông sản và bảo vệ sản xuất nông nghiệp trong nước đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các cơ quan chức năng đang nỗ lực tìm cách tháo gỡ khó khăn, đồng thời đưa ra những cảnh báo cần thiết để người dân và doanh nghiệp có thể chủ động ứng phó với những biến động của thị trường.
Trong bối cảnh xuất khẩu nông sản đang gặp nhiều khó khăn, việc đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường mới và đa dạng hóa các mặt hàng xuất khẩu đang là hướng đi được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người dân để cùng nhau vượt qua giai đoạn khó khăn này.
