Khi nói đến tăng trưởng dân số, các chuyên gia thường nhắc đến khái niệm “đỉnh dân số” – thời điểm mà dân số của một quốc gia hoặc khu vực đạt mức cao nhất trước khi bắt đầu giảm dần. Mới đây, các dự báo đã chỉ ra rằng Mỹ, với tư cách là nền kinh tế hàng đầu thế giới, có khả năng chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số của họ sẽ tiếp tục tăng trưởng sau năm 2100.
Những thông tin này được đưa ra dựa trên dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc. Báo cáo này xem xét các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và số lượng dân nhập cư ròng để đưa ra các dự báo chính xác. Qua phân tích, các chuyên gia nhận thấy nhiều quốc gia châu Phi, đại diện như Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới. Dự kiến, những quốc gia này sẽ đạt đỉnh dân số vào cuối thế kỷ này.
Ngược lại, phần lớn các nền kinh tế tại châu Á và châu Âu đang chứng kiến dân số ổn định hoặc đang bắt đầu xu hướng giảm. Một trong những quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam, cũng có những dự báo cụ thể về đỉnh dân số. Theo đó, dân số của Việt Nam dự kiến đạt khoảng 110 triệu người vào năm 2049 trước khi có xu hướng ổn định hoặc giảm nhẹ.
Về mặt tổng quan, những dự báo về đỉnh dân số không chỉ mang lại thông tin cho các nhà hoạch định chính sách mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực một cách hiệu quả. Đối với Việt Nam, việc đạt đỉnh dân số trong những thập kỷ tới đặcthề những thách thức và cơ hội. Việc quản lý dân số một cách bền vững sẽ giúp Việt Nam có thể tận dụng được lợi thế của nguồn lao động dồi dào, trong khi đồng thời phải đảm bảo cung cấp các dịch vụ xã hội và kinh tế chất lượng cho người dân.
Trước những thay đổi trong cấu trúc dân số, các quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, sẽ cần đến những giải pháp thông minh và chiến lược dài hạn. Chúng bao gồm cải thiện chất lượng giáo dục, phát triển hệ thống y tế hiện đại, cải thiện cơ hội việc làm và tăng cường các chương trình an sinh xã hội. Một yếu tố khác không kém phần quan trọng là việc theo dõi và phân tích các xu hướng dân số để có thể đưa ra những quyết định chính xác và phù hợp cho sự phát triển bền vững của đất nước trong tương lai.
Bằng cách hiểu và cập nhật thường xuyên về xu hướng dân số, các quốc gia có thể phát triển những chính sách không chỉ đáp ứng nhu cầu của hiện tại mà còn đảm bảo sự thịnh vượng cho các thế hệ tương lai. Việc đồng bộ hóa các chính sách kinh tế, xã hội với xu hướng dân số sẽ góp phần tạo nên một tương lai bền vững và đầy hứa hẹn cho tất cả.